Ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրման ուղեցույց

Ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրման ուղեցույց

Ինչպես գիտեք, Հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ են տեղի ունեցել, որով ՀՀ քաղաքացիների համար աստիճանաբար մինչև 2025 թվականը ներդրվում է տարեկան եկամուտների հայտարարագրման համակարգ։

Այս կարգավորումով, արդեն իսկ 2023 թվականի եկամուտներ պետք է հայտարարագրեն այն անձինք, ովքեր

  • Պետական, համայնքային և հանրային պաշտոններ են զբաղեցնում
  • Մեկ միլիարդից ավել եկամուտ ունեցող կազմակերպության բաժնետեր կամ փայատեր են
  • 20 միլիոնից ավելի փոխառություն են ստացել
  • Որևէ կազմակերպության իրական շահառու են հանդիսանում։

Վերջին կետը նշանակում է, որ անկախ ամեն ինչից, բոլոր արհմիության նախագահները պետք է արդեն եկամուտների տարեկան հաշվետվություն ներկայացնեն ՊԵԿ-ին։ Խնդրում ենք ուշադրություն դարձնել, որ խոսքը գնում է անձնական եկամուտների հայտարարագարման մասին և սա կապ չունի արհմիության հետ։ Ընդ որում, այս պարտավորությունն արդեն 2024 թվականի համար լինելու է բոլոր աշխատող անձանց համար, իսկ 2025 թվականից՝ արդեն բոլոր քաղաքացիների ու բնակիչների համար։

Ստորև ներկայացնում ենք մոտավոր ուղեցույց, թե ինչ է իրենից ներկայացնում եկամուտների հայտարագրումը։

Յուրաքանչյուր տարվա եկամուտները պետք է հայտարագրել մինչև հաջորդ տարվա մայիսի մեկը։ Այսինքն, մինչև մայիսի մեկը պետք է հայտարարգրեք 2023 թվականի եկամուտները։

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ՝ հայտարարագիր ներկայացնելու համար անհրաժեշտ է լինելու թվային նույնացում անցնել ակտիվացված նույնականացման քարտով։ Ուստի բոլոր նրանք, ովքեր չունեն նույնականացման քարտ, հորդորում ենք արդեն հնարավորինս շուտ ստանալ այն, իսկ այնուհետև բջջային օպերատորի մոտ ակտիվացնել mID ծառայությունը։ Ովքեր արդեն ունեն չիպով նույնականացման քարտ, պետք է գտնեն դրա PIN և PUK կոդերը, ակտիվացնեն էլեկտրոնային ստորագրությունը և տեղադրեն համակարգչում համապատասխան ծրագրերն ու գործիքները։

(Հաշվի առեք, որ Երևան քաղաքի անձնագրային բաժիններում և “Օվիրում” հնարավոր է նույնականացման քարտ ստանալ միայն նախօրոք օնլայն գրանցելով Ձեր այցը։  Գրանցումը կարելի է կատարել migration.e-gov.am կայքում։ Պետք է մուտք գործել կայք, ընտրել ‘Նույնականացման քարտի տրամադրում’ բաժինը, այնուհետև ընտրել “Ամրագրել այց”, հետո ընտրել Ձեր նախընտրած անձնագրային բաժինը և ընտրել Ձեր այցելելու ամսաթիվն ու ժամը։  Մարզերում հնարավոր է այցելել բաժիններ առանց գրանցման։) 

Եկամուտների հայտարարագրման համար 

Քայլ 1․ Հարկավոր է մուտք գործել հայտարարագրման կայքը՝ self-portal.taxservice.am

Քայլ 2․ Ներքևում նշել “Համաձայնվում եմ ” վանդակը։ 
Քայլ 3․ Սեղմել “Մուտք ԵՍ ԵՄ համակարգի միջոցով” կոճակը։
Քայլ 4․ մուտք գործել համակարգ Ձեր նույնականացման քարտի միջոցով (կամ սարքով համակարգչին միացված տարբերակով, կամ բջջային տարբերակով, եթե ակտիվացված է mID ծառայությունը)։
Քայլ 5․ Մտնել “անձնական էջ” բաժինը։ 
Քայլ 6․ Սեղմել “Ստանալ ՀՎՀՀ” կոճակը։ Անհրաժեշտ կլինի մուտքագրել հեռախոսահամարը և փոստային կոդը։ Կգեներացվի ֆայլը, որը պետք է ստորագրել ու ներբեռնել համակարգ։ Այդպիսով կստանաք ՀՎՀՀ (սա անձնական ՀՎՀՀ է և կապ չունի որևէ կազմակերպության հետ)։
Քայլ 7․ Հայտարարագրեր բաժնից ընտրել Հայտարարագրերի ձևեր բաժինը, և ընտրել “Հաշվարկ (հայտարարագիր) եկամտային հարկի և սոցիալական վճարի”։ 
Քայլ 8․ Ընտրել տարեթիվը։ Այս դեպքում՝ 2023։
Քայլ 9․ համակարգը կհարցնի, թե ինչ հիմքով եք լրացնում հայտարարագիրը։ Արհմիության նախագահ լինելու դեպքում պետք է ընտրել “Փողերի լվացման և ահաբեկչության դեմ պայքարի մասին” ՀՀ օրենքի իմաստով իրական շահառու” հիմքը։ Պետական և համայնքային ծառայող լինելու դեպքում՝ համապատասխանաբար կարող եք ընտրել այդ հիմքը։ Կարելի ընտրել մի քանի հիմք միաժամանակ: 
Քայլ 8․ Կբացվի հայտարարագրի ձևը։ Այն ունի 6 բաժին։ Առաջին բաժնում կտեսնեք ձեր պաշտոնական գործատուի (գործատուների) կողմից Ձեզ վճարված վարձատրությունը։ Եթե ունեցել էք այլ տիպի եկամուտներ, դրանք կարող եք նույնպես հայտարարգրել։ Բաժին 2-ում հայտարարագրվում են չհարկվող եկամուտները (օրինակ, թոշակառուների դեպքում պետք է մուտքարգել թոշակը)։ Բաժին 3-ում այլ եկամուտները, որոնք ստացել եք հարկային գործակալ չհանդիսացող մարմիններից։ Բաժին 6-ում՝ ինքնազբաղվածությունից ստացված եկամուտները։ Միաժամանակ, եթե ունեցել եք առողջապահական ապահովագրական մասնավոր անհատական փաթեթ, կամ ուսման վճարներ եք կատարել, դրանք պետք է առանձին գրանցել կայքի  “սոցիալական ծախսեր բաժնում” և դրանք կարտացոլվեն Բաժին 4-ում։ Դրանց համար նախատեսված է փոխհատուցում մինչև 100 000 դրամի չափով։

Քայլ 9։ Ամենավերջում պետք է սեղմել Գրանցել կոճակը։ Հնարավոր է հայտնվի պատուհան, որում նշված կլինի, որ որոշ դաշտեր ճշգրտվել են։ Ուշադրություն մի դարձրեք դրան և ևս մեկ անգամ սեղմեք գրանցել։ 

Քայլ 10։ Կտեսնեք լրացված հայտարարագրի ֆայլը, որի կողքը կլինեն տարվեր գործառույթների կոճակներ։ Պետք է սեղմել “ստորագրել”։ Հայտարարագրի ֆայլը կբեռնվի համակարգչի մեջ, որը պետք կլինի ստորագրել և նորից հետ վերբեռնել համակարգ։ Այնուհետև պետք է սեղմել “հանձնել ՊԵԿ” կոճակը։  

Ուշադրություն։ Եկամուտները հայտարագրելուց հետո դուք նաև ստանում եք եկամտահարկի որոշակի վերադարձի իրավունք։

Ըստ Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների՝ Դուք և Ձեր ընտանիքի անդամները (ամուսին, ծնող, զավակ) իրավունք եք ստանում Ձեր վճարած եկամտահարկից ստանալ այսպես կոչված «սոցիալական ծախսերի» փոխհատուցում։ Համաձայն ՀՀ կառավարության 2023 թվականի հունիսի 29-ի N 1067-Ն որոշման՝ այս պահին սոցիալական ծախսեր են համարվում ապահովագրական ընկերությունից առողջապահական ապահովագրության փաթեթի ձեռքբերումը, ինչպես նաև ուսմանն ուղղված ծախսերը։ Այս երկու տիպի ծախսերի համար կկարողանաք փոխհատուցում ստանալ՝ ընդհանուր առմամբ առավելագույնը 100 000 դրամի չափով։ Որպեսզի այդ փոխհատուցումը ստանաք, պետք է ունենաք Ձեր ՀԾՀ-ն (սոցքարտի համարը) պարունակող և վճարումը հաստատող հաշվարկային փաստաթուղթ՝ տրամադրված ապահովագրական ընկերության կողմից կամ ուսումնական հաստատության կողմից։

Հուսով ենք վերը նշված ուղեցույցը օգտակար կլինի։ 

Discover more from Հայաստանի պետհիմնարկների, ՏԻՄ-երի աշխատողների արհմիություն

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading